I. Lực hạt nhân
- Các nuclôn trong hạt nhân hút nhau bằng các lực rất mạnh gọi là lực hạt nhân.
- Lực hạt nhân không có cùng bản chất với lực tĩnh điện hay lực hấp dẫn. Lực hạt nhân lớn hơn rất nhiều so với các loại lực khác nên gọi là lực tương tác mạnh. Lực hạt nhân chỉ phát huy tác dụng trong phạm vi kích thước hạt nhân (gần bằng 10$^{-15}$m).
II. Năng lượng liên kết của hạt nhân
1. Độ hụt khối
Khối lượng của một hạt nhân luôn luôn nhỏ hơn tổng khối lượng của các nuclôn tạo thành hạt nhân đó.
Độ chênh lệch của khối lượng hạt nhân và tổng khối lượng của nuclôn tạo thành hạt nhân gọi là độ hụt khối của hạt nhân:
Δm = Zm$_p$ + (A – Z)m$_n$ – m$_X$
2. Năng lượng liên kết
Khi các nuclôn liên kết với nhau để tạo thành hạt nhân thì khối lượng giảm đi nên giải phóng ra một lượng năng lượng, năng lượng này cũng chính là năng lượng cần cung cấp để phá vở hạt nhân thành các nuclôn riêng lẽ nên gọi là năng lượng liên kết.
W$_{lk}$ = Δmc$^2$ = (Zm$_p$ + (A – Z)m$_n$ – m$_X$)c$^2$.
Năng lượng liên kết của một hạt nhân được tính bằng tích của độ hụt khối của hạt nhân với thừa số c$^2$.
3. Năng lượng liên kết riêng
Năng lượng liên kết riêng của mỗi hạt nhân là năng lượng tính cho từng nuclơn trong hạt nhn: ε = $\frac{{{W_{lk}}}}{A}$. Năng lượng liên kết riêng đặc trưng cho mức độ bền vững của hạt nhân.
III. Phản ứng hạt nhân
1. Định nghĩa và đặc tính
Phản ứng hạt nhân là quá trình biến đổi của hạt nhân này thành hạt nhân khác.
a. Phản ứng hạt nhân tự phát
Là quá trình tự phân rã của một hạt nhân không bền vững thành các hạt nhân khác.
b. Phản ứng hạt nhân kích thích
- Quá trình các hạt nhân tương tác với nhau tạo ra các hạt nhân khác.
- Đặc tính:
+ Biến đổi các hạt nhân.
+ Biến đổi các nguyên tố.
+ Không bảo toàn khối lượng nghỉ.
2. Các định luật bảo toàn trong phản ứng hạt nhân
a. Bảo toàn điện tích: tổng đại số các điện tích của các hạt tương tác bằng tổng đại số các điện tích của các hạt sản phẩm.
b. Bảo toàn số nuclôn: tổng số nuclôn của các hạt tương tác bằng tổng số nuclôn của các hạt sản phẩm.
c. Bảo toàn năng lượng toàn phần: tổng năng lượng toàn phần của các hạt tương tác bằng tổng năng lượng toàn phần của các hạt sản phẩm.
d. Bảo toàn động lượng: tổng véc tơ động lượng của các hạt tương tác bằng tổng véc tơ động lượng của các hạt sản phẩm.
3. Năng lượng phản ứng hạt nhân
Gọi m$_0$ là tổng khối lượng các hạt nhân trước phản ứng, m là tổng khối lượng các hạt sau phản ứng.
Nếu m$_0$ > m: phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng.
Nếu m$_0$ < m: phản ứng hạt nhân thu năng lượng.
Năng lượng tỏa ra hoặc thu vào:
W = |m$_0$ – m|c$^2$.
Tải về
- Các nuclôn trong hạt nhân hút nhau bằng các lực rất mạnh gọi là lực hạt nhân.
- Lực hạt nhân không có cùng bản chất với lực tĩnh điện hay lực hấp dẫn. Lực hạt nhân lớn hơn rất nhiều so với các loại lực khác nên gọi là lực tương tác mạnh. Lực hạt nhân chỉ phát huy tác dụng trong phạm vi kích thước hạt nhân (gần bằng 10$^{-15}$m).
II. Năng lượng liên kết của hạt nhân
1. Độ hụt khối
Khối lượng của một hạt nhân luôn luôn nhỏ hơn tổng khối lượng của các nuclôn tạo thành hạt nhân đó.
Độ chênh lệch của khối lượng hạt nhân và tổng khối lượng của nuclôn tạo thành hạt nhân gọi là độ hụt khối của hạt nhân:
Δm = Zm$_p$ + (A – Z)m$_n$ – m$_X$
2. Năng lượng liên kết
Khi các nuclôn liên kết với nhau để tạo thành hạt nhân thì khối lượng giảm đi nên giải phóng ra một lượng năng lượng, năng lượng này cũng chính là năng lượng cần cung cấp để phá vở hạt nhân thành các nuclôn riêng lẽ nên gọi là năng lượng liên kết.
W$_{lk}$ = Δmc$^2$ = (Zm$_p$ + (A – Z)m$_n$ – m$_X$)c$^2$.
Năng lượng liên kết của một hạt nhân được tính bằng tích của độ hụt khối của hạt nhân với thừa số c$^2$.
3. Năng lượng liên kết riêng
Năng lượng liên kết riêng của mỗi hạt nhân là năng lượng tính cho từng nuclơn trong hạt nhn: ε = $\frac{{{W_{lk}}}}{A}$. Năng lượng liên kết riêng đặc trưng cho mức độ bền vững của hạt nhân.
III. Phản ứng hạt nhân
1. Định nghĩa và đặc tính
Phản ứng hạt nhân là quá trình biến đổi của hạt nhân này thành hạt nhân khác.
a. Phản ứng hạt nhân tự phát
Là quá trình tự phân rã của một hạt nhân không bền vững thành các hạt nhân khác.
b. Phản ứng hạt nhân kích thích
- Quá trình các hạt nhân tương tác với nhau tạo ra các hạt nhân khác.
- Đặc tính:
+ Biến đổi các hạt nhân.
+ Biến đổi các nguyên tố.
+ Không bảo toàn khối lượng nghỉ.
2. Các định luật bảo toàn trong phản ứng hạt nhân
a. Bảo toàn điện tích: tổng đại số các điện tích của các hạt tương tác bằng tổng đại số các điện tích của các hạt sản phẩm.
b. Bảo toàn số nuclôn: tổng số nuclôn của các hạt tương tác bằng tổng số nuclôn của các hạt sản phẩm.
c. Bảo toàn năng lượng toàn phần: tổng năng lượng toàn phần của các hạt tương tác bằng tổng năng lượng toàn phần của các hạt sản phẩm.
d. Bảo toàn động lượng: tổng véc tơ động lượng của các hạt tương tác bằng tổng véc tơ động lượng của các hạt sản phẩm.
3. Năng lượng phản ứng hạt nhân
Gọi m$_0$ là tổng khối lượng các hạt nhân trước phản ứng, m là tổng khối lượng các hạt sau phản ứng.
Nếu m$_0$ > m: phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng.
Nếu m$_0$ < m: phản ứng hạt nhân thu năng lượng.
Năng lượng tỏa ra hoặc thu vào:
W = |m$_0$ – m|c$^2$.
Tải về
Last edited by a moderator:
